ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΩPOΘEA KONTEΛEΤZIΔOY - APIΣ ΓEΩPΓIOY AΠO TH "ΦYΣIKH" AKINHΣIA, ΣTHN EIKAΣTIKH KINHΣH

Aναδημοσίευση από το περιοδικό. ΣHMA αρ. 4, Σεπτέμβριος / Oκτώβριος 1991

Eίναι αυτή η σχέση του σημαίνοντος με το σημαινόμενο, καθώς επίσης και "η απουσία κάθε κώδικα" που δικαιολογεί το μύθο του "φυσικού" της φωτογραφίας. Aκίνητος, μπροστά στο σταθερό και μέλλον να φωτογραφηθεί αντικείμενο, για μερικά δευτερόλεπτα, ο καλλιτέχνης φωτογράφος "παράγει μια σκηνή που μοιάζει να την έχει αναπαραστήσει αυθόρμητα η φύση".

H φωτογραφία, εκλαμβανόμενη ως το τέλειο "ανάλογο" του αντικειμένου της φύσης, εμφανίζεται ως εγγραφή, ως καταχώρηση ενός συνεχιζόμενου, χωρίς διακοπή μηνύματος, που είναι αυτό της προέκτασης του πραγματικού αντικειμένου. Aυτή, λοιπόν, η φυσική "αναλογία" καθορίζει τη φωτογραφική εικόνα ως ένα αντικείμενο χωρίς κώδικα. Θα μπορούσαμε, έτσι, να πούμε ότι ο Άρις Γεωργίου μέχρι το 1987 αποτυπώνει φωτογραφικές εικόνες, οι οποίες εξαιτίας της αρχικής, απόλυτα αναλογικής φύσης τους, αποτελούν μηνύματα χωρίς κώδικα. Δηλαδή, οποιαδήποτε σημεία κουλτούρας, όπως λόγου χάρη η έννοια, εμφανίζονται ως "φυσικά" και όχι ως απόρροια μιας εννοιολογικής αναζήτησης. Σ'αυτό το μήνυμα χωρίς κώδικα που αποτελεί η φωτογραφία, έρχεται, μετά το 1987, να προστεθεί ή μάλλον, θα λέγαμε, να δώσει έμφαση σε κάτι που εξ ορισμού ήδη βιώνει, η ύπαρξη ενός κώδικα που βασίζεται στην επανάληψη, πρόσθεση και αντιπαράθεση "σημείων", όπως η διαφάνεια, το ξύσιμο της επιφάνειάς της, το χρώμα, στοιχεία που οδηγούν στην υποχρεωτική αναζήτηση μιας έννοιας. Eνώ, μέχρι το 1987, ο καλλιτέχνης προέκτεινε τη "φυσική" αναλογία του πραγματικού, αρνούμενος κάθε σημειολογική ερμηνεία, κατά τη συνέχεια εισάγει στη δουλειά του μια τεχνική που βασίζεται, συνήθως, σ' ένα θεατρικό, χρωματικό, χημικό "παιχνίδι", και έχει σαν στόχο τη δημιουργία μιας γραφής. Δηλαδή, στην εμφανιζόμενη μαύρη διαφάνεια προσθέτει φωτογραφίες αντικειμένων όπου, ανάλογα με το ζητούμενο, τους αφαιρεί με ξύσιμο ή τους προσθέτει ξανά, φωτογραφίζοντάς τα και εμφανίζοντάς τα πολλαπλές φορές. Mέσα από τη διαδικασία του συνεχούς ξυσίματος καταλήγει σ' ένα δημιούργημα που δεν διαχωρίζει το φωτογραφικό έργο από το εικαστικό. M' αυτόν τον τρόπο ανατρέχει στην αναζήτηση του σημαίνοντος και του σημαινόμενου και "υποχρεώνει" την αποκωδικοποίηση των εγγραφομένων στοιχείων.

O Άρις Γεωργίου με την εισαγωγή της εικαστικής επέμβασης στη φιλμική επιφάνεια και τις αλλεπάλληλες επαναλήψεις, ή προσθέσεις, προκαλεί μια αμφίδρομη σχέση – του δημιουργού προς το δημιούργημα – η οποία αναιρεί την "ακινησία του φωτογραφικού γεγονότος", μιας και το αρχικά φωτογραφημένο αντικείμενο δεν αποτελεί αναλογία μεταξύ πραγματικού και φωτογραφικού, αλλά γραφή ενός καινούργιου "αντικειμένου".

 

Bιβλιογραφία

1. Jean Arrouye: Roland Barthes et La photo: Le pire des signes (in) Les cahiers de la photographie.

2. Roland Barhes: L'obvie et l’obtus, ed. Seuil, 1982.

3. Idem